Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture stavilo je na javni uvid Nacrt izmena i dopuna prostornog plana područja posebne namene sistema hidroelektrana na Ibru.
Ovim dokumentom, koji je izradio Institut za arhitekturu i urbanizam Srbije u saradnji sa Institutom za vodoprivredu Jaroslav Černi, planira se gradnja 10 HE na reci Ibar – HE Lakat, HE Maglič, HE Dobre Strane, HE Bela Glava, HE Gradina, HE Cerje, HE Glavica, HE Ušće, HE Gokčanica i HE Bojanići.
– Zbog novih ekonomskih i energetskih odnosa, gotovo celokupni tehnički hidroenergetski potencijal Srbije našao se u kategoriji ekonomski iskoristivog potencijala… Među najvažnije planirane sisteme spada kaskadni sistem na reci Ibru, sa 10 pribranskih, protočnih HE u koritu za veliku vodu koji ne ugrožavaju okruženje već su sastavni deo integralnog uređenja te rečne doline – stoji u dokumentu.
Za nosioca investicije koji će u potpunosti finansirati izradu tehničke dokumentacije i celokupno izvođenje radova određena je Elektroprivreda Srbije, a izgradnja i puštanje u rad celokupnog planiranog sistema od deset hidroelektrana predviđena je u okvirnom vremenskom horizontu Prostornog plana od deset godina.
Plan za gradnju 10 hidroelektrana na Ibru, između Kraljeva i Raške, datira još iz 2010. godine, kada su Elektroprivreda Srbije i italijanska kompanija Seci Energia potpisale ugovor o osnivanju zajedničkog preduzeća Ibarske hidroelektranekoje je trebalo da gradi hidroelektrane.
Vrednost ove investicije tada je procenjena na oko 285 mil EUR.
Dve godine kasnije donet je Prostorni plan područja posebne namene sistema hidroelektrana na Ibru, sa vremenskim okvirom od pet godina za izgradnju hidroelektrana.
U planu je bila izgradnja hidroelektrana ukupne snage 103 megavata, sa godišnjom proizvodnjom 420 miliona kilovat sati.
Međutim, od tada pa sve do ove godine projekat se nije pomakao s mrtve tačke, a od prošle godine zajednička srpsko-italijanska firma (EPS 49%, Seci energia 51%), nalazi se, prema podacima sa APR-a, u postupku likvidacije
U novom Prostornom planu izmenjene su neke od tehničkih karakteristika budućih hidroelektrana vezanih za dužinu brana, pa će tako neke imati (neznatno) duže a neke kraće brane u kruni. Najveće promene planirane su za HE Maglič, čija će dužina brane u kruni po novom biti oko 150 m u odnosu na prethodno planiranih 123 m, kao i HE bela Glava, (130 umesto 117 m), dok je za HE Ušće po novom planu predviđena manja dužina brane (155 umesto 231 m).
Ostali graditeljski detalji, kao ni energetske karakteristike budućih hidroelektrana, nisu dati.
U okviru projekta predviđeno je i izmeštanje deonica državnog puta IB reda broj 22, i gradnja elektroenergetske mreže za povezivanje hidroelektrana na sistem.
– Kao prioritet u realizaciji sistema hidroelektrana, odnosno prva faza u implementaciji Plana do kraja 2028. godine, posebno se izdvaja izmeštanje deonica dražavnog puta IB reda br. 22, izgradnja pristupnih puteva, izgradnja HE i planirane elektro-energetske mreže – navedeno je u planu.
Podsetimo, Elektroprivreda Srbije je u martu raspisala tender za izradu investiciono-tehničke dokumentacije za izgradnju Ibarskih HE, čime je praktično “rehabilitovala” ovaj decenijski projekat.
U tenderskoj dokumentaciji tražena je aktuelizacija i upodobljavanje PPPPN-a, s obzirom da je u međuvremenu došlo do promena Zakona o planiranju i izgradnji i pratećih propisa.
Takođe je navedeno da će gradnja biti plaćena iz kredita međunarodnih finansijskih institucija, prenosi Ekapija.
