Šumarstvo, poljoprivreda, zona za industrijsku gradnju, poljoprivredna naselja i privremena odlagališta pepela, šljake, jalovine – najbolja rešenja za rekultivaciju.
Način regeneracije, rekultivacije i uređenja posteksploatacionih predela, nastalih nakon površinske eksploatacije ležišta uglja na Površinskom kopu ,,Tamnava-Zapadno polje”, tema je kojom se mr Bojan Dimitrijević sa Rudarsko-geološkog fakulteta u Beogradu bavi u svom stručnom radu „Izbor rekultivacionog rešenja PK „Tamnava-Zapadno polje” višeatributnom analizom“, koji je predstavljen na ovogodišnjoj konferenciji UGALj 2013.
Razvoj površinskih kopova uglja, kao neodvojivih delova energetsko-industrijskih celina, prate negativni ekološki uticaji na životnu sredinu rudarskih basena. Brojna istraživanja su pokazala da je na područjima gde je eksploatacija uglja završena, moguće stvoriti nove poljoprivredne, šumske, akvatorne, livadske i druge ekosisteme. Za to je potrebno preduzeti razne mere, od rudarsko-geoloških do bioinženjerskih. Kao primer uzet je kop ,,Tamnava-Zapadno polje”, čije eksploataciono polje pripada atarima sela Kalenić, Mali Borak, Skobalj i Jabučje. Prilikom izrade projekta rekultivacije za ovaj kop, ključni inženjerski zadatak, po autoru, odnosi se na izbor oblika i načina rekultivacije i uređenja eksploatacionog polja. Operativni odgovor na pitanje šta je najbolje rešenje pruža višeatributna ili višekriterijumska analiza, sa dve grupe modela.
Preliminarnom analizom ustanovljeno je da su za uslove kopa ,,Tamnava-Zapadno polje” moguća sledeća rekultivaciona rešenja: šumarstvo, poljoprivreda, zatim šumarstvo i poljoprivreda u kombinaciji, ali i akvatorijalni kompleks koji uključuje i ribarstvo, zona za industrijsku gradnju, poljoprivredna naselja i restitucija za seoska naselja u kombinaciji sa akvatorijalnim kompleksom, privremena odlagališta pepela, šljake, jalovine, stočarsko-farmerski kompleks u kombinaciji sa turističkim i parkovskim uređenjem, proširenje prirodnih rezervata, prepuštanje spontanoj sukcesiji.
Ocenjeno je da 12 kriterijuma pokriva ekološke, tehničko-tehnološke, ekonomske, estetsko-pejzažne, lokalne, socijalne i druge aspekte vrednovanja bitne za izbor rešenja rekultivacije, među kojima su i visina investicionih ulaganja, godišnji troškovi, tehnološka složenost izvođenja rekultivacionih radova, socijalni i ekonomski značaj rekultivacije za lokalnu zajednicu.
Izvor; RBK
