Nedavna studija je pokazala da Crna Gora ima potencijal za gradnju vetroelektrana na moru snage 2.300 MW. To je dva puta više od trenutnog instalisanog kapaciteta svih elektrana za proozvodnju električne energije u ovoj zemlji
Potencijal je pokazala studija „Winds of Change: A Study on the Resource Viability of Offshore Wind Energy in Montenegro” koju su uradili mr Miloš Bogdanović iz Kotora i profesor Pomorskog fakulteta u Kotoru dr Špiro Ivošević.
Osnov za izradu Studije, koja je objavljena u međunarodnom naučnom časopisu MDPI energies, je magistarska teza “Procjena potencijala izgradnje vjetroelektrana na moru u Crnoj Gori” koju je Bogdanović odbranio na Pomorskom fakultetu.
Bogdanović je za Balkan Green Energy News kazao da Crna Gora značajno kasni sa razvojem vetroelektrana na moru, naročito ako se zna da je prva takva elektrana izgrađena 1991. godine u Danskoj.
Površina za vetroelektrane od 766 kvadratnih kilometara
Bogdanović navodi da su rezultati istraživanja srednjih godišnjih brzina vetra omogućili precizno definisanje površine za koju se procenjuje da je pogodna za izgradnju ofšor vetroelektrana.
Analizama baza podataka batimetrije identifikovana su tehnička rešenja nosećih konstrukcija vetrogeneratora koja se moraju primeniti.
Definisana površina na kojoj se procenjuje da se može izgraditi vetroelektrana, kao jedna celina ukupne površine od 766 kvadratnih kilometara nalazi se južno od opštine Ulcinj uz granicu sa Albanijom, navodi Bogdanović.
Najmanja udaljenost između te lokacije i i obale (Rt Đeran) iznosi oko 1,4 kilometara, dok se najudaljenija tačka nalazi na 47,8 kilometara od Rta Đeran.
Kako je navedeno u Studiji, od ukupnog procenjenog tehničkog potencijala od 2.300 MW najveći deo se može iskoristiti uz pomoć plutajućih struktura – 2.034 MW, s obzirom da je reč o dubinama većim od 60 metara.
Korišćenjem fiksnih rešenja, na dubinama do 50 metara, može se izgraditi 127 MW i 139 MW instaliranjem jacket fiksnih struktura jer je reč o dubinama od 50 do 60 metara.
Bogdanović pojašnjava da su plutajuće strukture su inovativne tehnologije koje su prvi put komercijalno primenjene 2017. godine.
“Iako su trenutni troškovi izgradnje vetroelektrana na moru koje koriste plutajuće strukture značajno veći u odnosu na fiksne vjetroelektrane, očekivanja su da će se troškovi njihove izgradnje značajno smanjiti do 2028. i da će postati u potpunosti cenovno konkurentni fiksnim vetroelektranama”, smatra on.
Istraživanje nafte i gasa
U Studiji se navodi da se pomenuta lokacija nalazi u državnom vlasništvu, pa ne može doći do problema eksproprijacije zemljišta, što je česta situacija kod izgradnje vetroelektrana na kopnu.
Važeći zakon ne sadrži odredbe koje prepoznaju mogućnosti izgradnje vetroelektrana na moru, pa se u Studiji to navodi kao jedan od preduslova da bi se otpočelo sa realizacijom projekta.
Takođe, proglašenje isključive ekonomske zone Crne Gore u skladu sa konvencijom UNCLOS 1982. po ugledu na Hrvatsku je još jedan potez neophodan za početak valorizacije potencijala snage vetra u crnogorskom moru.
U Studiji se podseća i da se identifikovana lokacija prostire na sedam blokova, koji su odlukama Vlade Crne Gore definisani za potrebe istraživanja i proizvodnje ugljovodonika.
Inače, tehnički vetropotencijal područja definisan je kao proizvod površine mora koja poseduju srednje godišnje brzine vetra 7-8 m/s i vrednosti od 3 MW/km2.
