Komisija za ocjenu Studija o procjeni uticaja na životnu sredinu za izgradnju hidroelektrana „Buk Bijela” i “Foča” na rijeci Drini – Republika Srpska i hidroelektrana „Brodarevo 1“ i „Brodarevo 2“ na rijeci Limu – Republika Srbija, dostavila je Agenciji za zaštitu životne sredine Izvještaj o ocjeni Studija o procjeni uticaja na životnu sredinu za izgradnju hidroelektrana „Buk Bijela” i “Foča” na rijeci Drini.
“U Izvještaju se konstatuje da je Komisija, na osnovu detaljne analize Studije o procjeni uticaja na životnu sredinu za izgradnju hidroelektrana „Buk Bijela”, utvrdila da je ista mogla obraditi i dodatne elemente relevantne za argumentovanu i pouzdanu procjenu uticaja izgradnje HE “Buk Bijela” u Bosni i Hercegovini na teritoriju Crne Gore, bez obzira na obim tog uticaja. To se odnosi na mogući uticaj indukovanih zemljotresa, zatim stimulisanog procesa kliženja terena i odronjavanja stijenskih masa, pronosa riječnog nanosa i denudacije, koincidencije mogućih havarija i velikih voda, karakterističnih kota uspora i velikih hiljadugodišnjih voda”, ističe se u saopštenju Agencije.
Što se tiče flore i faune Agencija je zaključila da ista neće biti ugrožena, da neće doći do promjena uslova u biotopu, kao ni do značajnijih promjena migracionih puteva terestričnih i akvatičnih organizama, u slučaju da akumulacija ne obuhvata teritoriju Crne Gore, dok bi u suprotnom postojao izvjestan uticaj, i on bi zavisio od površine akumulacije na teritoriji Crne Gore.
“Komisija, takođe smatra da je reanaliza vremenskih prilika numeričkim modelom za ograničenu oblast mogla biti sprovedena, i na taj način procijenjena eventualna promjena vremenskih parametara, ali se analogijom, na osnovu ranijih sličnih slučajeva iz prakse u regionu, može prognozirati da će takvi uticaji biti veoma mali. Obzirom da je Studijom procjene uticaja na životnu sredinu za HE „Buk Bijela“ definisana kota normalnog uspora 434mnm, a imajući u vidu da je kota terena na državnoj granici između Crne Gore i Bosne i Hercegovine je 432,37 mnm, jasno pokazuju da bi akumulacija HE “Buk Bijela” zahvatala teritoriju Crne Gore, zbog čega Komisija insistira da, nadležni organ Crne Gore, sam ili u saradnji sa nadležnim organom druge države, utvrdi kotu dna korita na granici. Hidroenergetski potencijal iznad najniže kote korita na granici Crne Gore i BiH bio bi zajednički potencijal ukoliko bi se planirana HE “Buk Bijela” radila sa predviđenom kotom 434mnm”, ističe se u saopštenju Agencije.
U Agenciji ističu da prekogranični uticaj na teritoriju Crne Gore zbog uspora vode akumulacije HE “Buk Bijela” nije kvantifikovan.
“Imajući u vidu navedeno Komisija smatra da je neophodno doraditi Studiju procjene uticaja na životnu sredinu HE “Buk Bijela” shodno navedenim zapažanjima. Tek nakon toga bi se preciznije mogla sagledati veličina uticaja na teritoriju Crne Gore, pa i način i oblik međudržavne saradnje u kontekstu ovog Projekta”, ističe se u saopštenju.
Što se tiče planirane akumulacija HE „Foča“, sa kotom normalnog uspora 403 mnm, koja je udaljena 13 kilometara nizvodno od granice Crne Gore, Komisija procjenjuje da od iste neće biti bitnijih prekograničnih uticaja.
“Takvi uticaji bi eventualno mogli biti u zanemarljivom obimu, kada su u pitanju promjena mikroklime i indukovani zemljotresi. Sagledavajući kompletnu problematiku Komisija je, u okviru Izvještaja, definisala preporuke nadležnim organima Crne Gore, uzimajući u obzir Evropsku povelju o vodi i Direktivu EU o upravljanju vodama, kao i drugo relevatno međunarodno pravo. U tom smislu preporučeno je da se optimalno upravljanje vodama za potrebe svih korisnika jedino može ostvariti na principu integralnog, kompleksnog i jedinstvenog upravljanja na čitavom slivnom području. Međutim, integralno upravljanje režimom voda na slivu Drine nije moguće ostvariti bez saradnje Crne Gore i Bosne i Hercegovine. U tom cilju potrebno je da Crna Gora sa Bosnom i Hercegovinom, u što kraćem roku, potpiše odgovarajući sporazum o upravljanju vodama, na osnovu kojeg bi se uradili planovi upravljama vodama u slivu i postigli dogovori o izgradnji i korišćenju objekata”, ističe se u saopštenju.
Agencija će Izvještaj proslijediti Ministarstvu održivog razvoja i turizma koji će, u skladu sa odredbama ESPOO Konvencije, nastaviti dalju zvaničnu komunikaciju sa nadležnim organima Republike Srpske, vezano za realizaciju planiranih projekata,
Komisija je usvojila i Izvještaj o ocjeni Studija o procjeni uticaja na životnu sredinu za izgradnju HE ” Brodarevo 1″ i HE “Brodarevo 2”.
Izvor CdM
